رئیس کمیته اصلاح ساختار بودجه با بیان اینکه فرایند فعلی بسیار وقت‌گیر است، گفت: پیشنهاد ما این است که تصویب بودجه را در صحن مجلس دو شوری( رای گیری در دو مرحله) کنیم.
محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت اصلاح ساختار بودجه کشور گفت: ما در حال پیگیری جلسات به صورت غیر رسمی هستیم چراکه به دلیل کرونا جلسات کمیسیون ها و کمیته ها به دستور هیئت رئیسه مجلس متوقف شده است اما ما امیدواریم بتوانیم طرح ها را به کمیسیون و سپس صحن مجلس برسانیم.
پیشنهاد کمیته اصلاح ساختار بودجه برای تغییر رویه بودجه‌ریزی کشور
رئیس کمیته اصلاح ساختار بودجه با بیان اینکه با توجه به مسائلی که امسال در مجلس پیش آمد و رفت و برگشتی که بین دولت و مجلس رخ داد، ما تمرکز خود را بر روی نهاد بودجه‌ریزی و در واقع شیوه نامه تهیه و تصویب بودجه در دولت و مجلس گذاشتیم، گفت: ما فکر میکنیم اگر این موضوع را در اولویت قرار دهیم و بتوانیم امسال تغییرات اساسی در آن ایجاد کنیم، اتفاقات خوبی خواهد افتاد.
وی در ادامه گفت: پیشنهادی که در کمیته مطرح شده این است که ما تصویب بودجه را در صحن مجلس دو شوری(در دو مرحله رای گیری شود) کنیم البته با یک فاصله زمانی چند ماهه. این بدین معناست که دولت ملزم شود پیش از ابلاغ بخشنامه خود در شهریور ماه که در آنجابهطورکاملسیاست‌ها، اهداف و راهبردهای بودجه در سال آینده را بیان می‌کند، این مسائل کلان و اصلی بودجه سال آینده را به مجلس بیاورد و مصوب کند.
زنگنه با اشاره به نمونه‌های سیاستهای کلی بودجه گفت: به عنوان مثال سیاست‌ها در حوزه ارز، یارانه‌ها، انرژی، حقوق و دستمزدها، صندوق‌های بازنشستگی و بدهی‌های دولت، انتشار اوراق یا مولد سازی دارایی‌ها دولت را به مجلس بیاورد و پس از تصویب مجلس، بخشنامه دولت به دستگاه‌های زیرمجموعه ابلاغ شود و فرایند سازمان برنامه انجام گیرد.
با فرآیند فعلی مجلس امکان
وی در توضیح الزام این اصلاح در شیوه فرآیند بودجه‌ریزی گفت: فرایند فعلی بسیار وقت‌گیر است و در حدود 4 ماه وقت مجلس را می‌گیرد، یعنی از آذر ماه که بودجه به مجلس می‌رسد، نیمه آذر تا آخر سال مجلس درگیر بودجه خواهد شد و این موضوع کار برخی از کمیسیون‌ها را نیز مختل می‌کند.
نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این در حالی است که ممکن است بودجه پس از دو ماه که در کمیسیون تلفیق می‌ماند، کلیات بودجه نیز رد شود و عملاً دولت نیز فقط یک هفته فرصت دارد تا قانون بودجه را مجددا به مجلس بیاورد.
وی افزود، در نتیجه این فرآیند زمان بسیار محدود است و مجلس امکان ورود به مباحث اصلی مانند جداول، اعداد و ارقام، درآمدها و هزینه‌ها امکان وجود ندارد، جایی که به نظر ما مهمتر از تبصره‌ها است. تبصره‌ها شامل مواردی هستند که می‌خواهند قوانین کلی، دائمی و قانون برنامه را دور بزنند و اگر مغایرتی با این قوانین وجود داشته باشد، در تبصره‌ها می‌آید.
زنگنه در ادامه گفت: اگر ما بتوانیم موافقت نمایندگان را با این پیشنهاد جلب کنیم عملاً کمیسیون تلفیق را از اوایل تابستان خواهیم داشت و در واقع ابتدا سیاستهای کلی خواهد آمد و پس از آن، سیاست‌ها توسط ریاست جمهوری ابلاغ می‌شود.
وی در توضیح فرآیند فعلی گفت: رئیس جمهور در حوزه انرژی، عمران، یارانه و هر کدام از بخش‌ها مانند دفاعی، فرهنگی و انرژی را ابلاغ و تایید می‌کند. پس از آن دستگاه‌ها بر اساس این برنامه‌ها پروژه‌های خود را تعریف می‌کنند و سپس این موارد به سازمان برنامه و بعد از آن به مجلس می‌آید.
رئیس کمیته اصلاح ساختار بودجه مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه جدا از اینکه ممکن است کلیات رد شود و رفت و برگشت به وجود بیاید، گفت: روال 40 ساله به این گونه بوده است که معمولاً نمایندگان براساس اولویت‌های خود که گاهاً با اولویت‌های دولت نیز مغایرت دارد نسبت به تغییر جداول اقدام می‌کنند.
وی گفت: در نهایت بودجه‌ای شکل می‌گیرد که نه سیاست‌ها و راهبردهای دولت در آن لحاظ شده و نه مجلس توانسته با یک نقشه مهندسی شده به بودجه رای بدهد.
نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس شورای اسلامی در توضیح زمان‌بندی طرح پیشنهادی گفت: پیشنهاد ما این است که سیاستهای کلان بودجه بیاید و در مجلس به تصویب برسد. برای این کار نیز فرصت وجود دارد، به طور مثال اگر مرداد ماه دولت سیاستهای کلی بودجه را به مجلس ارائه کنند و در مجلسی نیز به مدت یک ماه بررسی شود، عملاً ما یک فرصت بسیار خوبی خواهیم داشت تا بتوانیم بدون عجله سیاست‌ها را تعیین کنیم.
وی افزود، پس از تعیین سیاست‌ها اگر بودجه دولت به جای نیمه آذر نیمه دی هم بیاید دیگر مشکلی نخواهد بود چرا که سیاستهای تعیین شده و دولت برمبنای آن بودجه خود را ارائه کرده است و دیگر دعوایی بین مجلس و دولت نخواهد بود. کلیات بودجه نیز اگر بر مبنای همان سیاستهای تنظیم شده باشد رای خواهد آورد و مجلس بیشتر وقت خود را بر روی جداول خواهد گذاشت.
این کار شفافیت و نظارت مجلس را افزایش خواهد داد و بودجه را ساماندهی خواهد کرد. این پیشنهادی است که ما روی آن تمرکز کرده‌ایم تا بتوانیم آن را به بودجه سال آینده برسانیم تا فرآیند بودجه سال آینده به این ترتیب انجام شود.
بودجه منظم و شفاف خواهد شد؟
رئیس کمیته اصلاح ساختار بودجه با بیان اینکه بخش دیگری از اصلاحات مربوط به قواعد مالی است، گفت: این به معنای نظم‌بخشی به اعداد بودجه است. به طور مثال در بحث قاعده مالی، سهم بودجه عمرانی یا اوراق از کل بودجه به چه مقدار باید باشد. این قواعد را ما مشخص خواهیم کرد و بدین ترتیب یک بودجه منظم وارد مجلس خواهد شد و چهارچوب ها به طور کامل مشخص خواهند شد.
قدرت مجلس افزایش خواهد یافت
زنگنه در پاسخ به سوالی در خصوص افزایش قدرت مجلس در بحث بودجه‌ریزی پس از این اصلاحات گفت: در همه دنیا سهم مجلس در بودجه‌ریزی سهم جدی است. اتفاقاً برخی از مجالس دنیا صرفاً برای تعیین بودجه و نظارت بر آن به وجود می‌آیند و در واقع کار دیگری ندارند.
